Historie brandmeldapparatuur: ontwikkeling van rookmelders
22 september 2022
Siemens heeft een lange en kleurrijke geschiedenis in brandbeveiligingstechnologie. We zijn er dan ook al sinds 1851 mee bezig. Met Leo Knies, Wim Slingerland en Alex Driessen duiken we terug in de tijd. We zoomen in op de weg die we aflegden van rookmelders die zo snel mogelijk moesten reageren (maar daardoor soms nodeloze alarmen gaven) naar melders die zo snel als nodig reageren.
We schrijven de jaren ’90. Heel de wereld is doordrongen van het nut van rookmelders. Deze worden steeds verder geoptimaliseerd. “Wat hebben wij uitgebreide proefbranden gedaan!”, zegt voormalig Siemens Fire Safety-expert Leo Knies. “De ionisatie-rookmelders van Cerberus die wij als Siemens in de markt zetten, waren zeer stabiel, met een lange levensduur. Elders ging men op zoek naar alternatieven.”
Optische rookmelder
Omdat Cerberus het patentrecht had op de ionisatie-rookmelder werd er door derden gezocht naar alternatieven. Zo is rond 1960 de optische rookmelder ontstaan. Beide rookmelders waren sneller dan temperatuurgevoelige brandmelders, maar er bleken ook onderlinge verschillen te zijn. Op verzoek van een klant in de gezondheidszorg voerde Siemens Nederland samen met een leverancier van optische rookmelders uitgebreide vergelijkingsproeven uit met ionisatie-rookmelders en optische rookmelders. Optische rookmelders reageerden sneller bij een smeulbrand, zolang er nog geen vlammen waren. Ionisatie-rookmelders reageerden beter op branden met vlammen. Een ionisatie-rookmelder bleek in die tijd op lange termijn ook stabieler te zijn dan een optische, maar had vanwege de benodigde kleine radioactieve bron wel een nadelig milieu-effect.
Wij moesten de ionisatie-rookmelders die we op beurzen toonden ’s avonds in metalen kisten stoppen om ze op te bergen in een nucleaire ruimte.Alex Driessen, global head of partnermanagement Building Products, Siemens
Voor- en nadelen
Alex Driessen: “We gingen allerlei dingen inbouwen om de betrouwbaarheid van onze melders te verhogen. De techniek van de optische rookmelders is sindsdien enorm verbeterd waardoor het verschil in prestaties met de ionisatie-rookmelders steeds kleiner werd. In de jaren tachtig waren er veel protesten tegen radioactief afval afkomstig van kerncentrales. Wij moesten de ionisatie-rookmelders die we op beurzen toonden ’s avonds in metalen kisten stoppen om ze op te bergen in een nucleaire ruimte. Onze toenmalige F7-serie had echter al veel minder straling dan zijn voorgangers. Uiteindelijk heeft de optische melder zich doorgezet. Tegenwoordig worden alleen maar optische en multisensor melders als rookmelder gebruikt en bouwen we geen enkele nieuwe installatie meer met ionisatie-rookmelders. Siemens heeft vanaf 2008 ook een programma opgezet om alle ionisatiemelders retour te nemen tijdens de migratie naar nieuwere techniek. Die melders zijn allemaal gerecycled.
Volgende keer: de totstandkoming van regelgeving en certificering op brandveiligheidsgebied.